Άτομα με ειδικές ανάγκες (3ος Διαγωνισμός Ελεύθερης Γραφής)

Από την Παναγιώτα Μπρέλλα

Η σύγχρονη κοινωνία στηριζόμενη στην πρόοδο της τεχνικής έφτασε σε αξιοσημείωτο επίπεδο οικονομικής και πολιτιστικής εξέλιξης. Άλλωστε και η παγίωση της δημοκρατίας , ως βασικής μορφής πολιτειακής οργάνωσης, κατοχύρωσε τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των πολιτών και καθιέρωσε την ισοτιμία μεταξύ τους. Φαινομενικά η ποιότητα ζωής αναβαθμίστηκε και τέθηκαν οι βάσεις για αρμονική και ευτυχισμένη διαβίωση. Στην πράξη όμως τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά., καθώς σημειώθηκε μία μονοδιάστατη προώθηση του υλικού πολιτισμού, χωρίς συνακόλουθη αναβάθμιση της ηθικοπνευματικής στάθμης των ανθρώπων.

 Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται καθημερινά από τα χαρακτηριστικά της σημερινής κοινωνίας. Ένα ιδιαίτερα αρνητικό φαινόμενο είναι η συμπεριφορά του συνόλου απέναντι στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Οι άνθρωποι αυτοί ζουν στο περιθώριο, με ελάχιστη ή ανύπαρκτη συνδρομή της πολιτείας στην προσπάθεια εξυπηρέτησης των αναγκών και επιβίωσης τους. Γίνονται αντικείμενα χλευασμού  ή αδιαφορίας και θεωρούνται ανίκανα να προσφέρουν οτιδήποτε και να ενταχθούν ομαλά στην πορεία της συλλογικής ζωής. Απέχουν, επίσης, συχνά από την εκπαίδευση και την εργασία που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέσα ομαλής κοινωνικοποίησης και προσφοράς προς το κοινωνικό σώμα. Έτσι, άνθρωποι θεωρητικά ίσοι με τους συνανθρώπους τους μετατρέπονται σε πολίτες β΄ κατηγορίας, αντιμετωπίζονται ρατσιστικά και βιώνουν οδυνηρά συναισθήματα απογοήτευσης και μοναξιάς.

 Τι κάνουμε όλοι εμείς μπροστά σ’αυτήν την απαράδεκτη κατάσταση; Μάλλον τίποτα. Έχουμε ήσυχη τη συνείδηση μας, αφού θεωρούμε ότι το θέμα δε μας αφορά, δεν άπτεται των αρμοδιοτήτων μας, είναι ευθύνη άλλων… του κράτους. Αυτή όμως δεν είναι λύση. Μόνο αν εμείς οι ίδιοι ευαισθητοποιηθούμε, μόνο αν ξεπεράσουμε τις φοβίες και τις προκαταλήψεις μας, μόνο αν γνωρίσουμε τους ανθρώπους αυτούς, μόνο αν «αγγίξουμε» τις ψυχές τους, θα κάνουμε βήματα, για να βελτιώσουμε τη θέση αυτών των συνανθρώπων μας. Ευθύνη λοιπόν και δράση είναι τα συστατικά της επιτυχίας. Εμείς οι ίδιοι να αποτελέσουμε θετικά πρότυπα για όλους τους συμπολίτες μας και να τους παρακινήσουμε σε ανάλογη ανθρωπιστική στάση. Οι άνθρωποι αυτοί δε χρειάζονται οίκτο αλλά ανθρωπιά και κατανόηση, για να αντιμετωπίσουν το μέλλον με χαμόγελο και αισιοδοξία.

 Καταλυτικός για μια διαφορετική προσέγγιση του ζητήματος αυτού θα είναι και ο ρόλος της παιδείας. Μιας παιδείας που δε θα εστιάζει μόνο στην παροχή γνώσεων αλλά θα γαλουχεί τους ανθρώπους με ηθικές αρχές και θα διαμορφώνει υγιείς και ολοκληρωμένες προσωπικότητες με αγάπη και σεβασμό προς τον άνθρωπο και τις ιδιαιτερότητες του. Επιπρόσθετα, η καλλιέργεια της δημοκρατικής συνείδησης στο χώρο της εκπαίδευσης θα αναδείξει τα ιδανικά της ισότητας και της ισονομίας και θα προβάλλει την αξία της ειρηνικής συμβίωσης . Άξιος συμπαραστάτης στην προσπάθεια αυτή θα είναι και η υπεύθυνη ενημέρωση, η οποία μπορεί να υλοποιηθεί τόσο στο σχολικό πεδίο, όσο και με φορέα τα οπτικοακουστικά μέσα και θα αποτελέσει αφορμή για ουσιαστική γνωριμία με τους αξιέπαινους αυτούς ανθρώπους που αγωνίζονται να σταθούν στα πόδια τους και να αντισταθούν στην απαξίωση και στον αποκλεισμό.

 Το κράτος με τη σειρά του καλείται να κατοχυρώσει συνταγματικά τα ισότιμα δικαιώματα των ατόμων με ειδικές ικανότητες και να μεριμνήσει για την προάσπιση τους. Συγχρόνως κρίνεται αναγκαία η οικονομική στήριξη τους αλλά και η δημιουργική ένταξη τους στην εκπαίδευση και μετέπειτα στην εργασία που αποτελούν πυλώνες κοινωνικοποίησης. Τέλος, η πολιτεία υποχρεούται να δημιουργήσει υποδομές που θα διευκολύνουν τα άτομα αυτά στις καθημερινές τους δραστηριότητες και συναναστροφές.

 Μια κοινωνία, για να λέγεται και να είναι πολιτισμένη οφείλει να προνοεί για όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες, χωρίς διακρίσεις και χωρίς να είναι δέσμια ξεπερασμένων και ρατσιστικών αντιλήψεων. Η ποιότητα ενός πολιτισμού αντανακλάται στη συμπεριφορά πολιτών και κράτους απέναντι σε ανθρώπους διαφορετικούς, ανθρώπους ξεχωριστούς, ανθρώπους με ειδικές ικανότητες που διαθέτουν μεγαλείο ψυχής και αστείρευτη δίψα για αληθινή ζωή.