"Ανατριχίλες...σε οθόνη και χαρτί" από τον Ιωάννη Μπαχά

“Splatterzine” (1992): Μια φωτοβολίδα δίνει το στίγμα του “Τρόμου” στον ωκεανό του θεάματος

Παρουσίαση Περιοδικού

Γιάννης Μπαχάς

          

Στη μακρινή και εξόχως δημιουργική δεκαετία του '90, οι θιασώτες της λογοτεχνίας και του κινηματογράφου Τρόμου, δεν ντρέπονταν να αναζητήσουν το δικό τους περιοδικό στα περίπτερα, το “Splatterzine”.  “Σπλάττερ” είναι σύμφωνα με το Λεξικό της Αγγλικής “Collins”, “ο ήχος που κάνει ένα υγρό που πέφτει και πιτσιλάει” και στην περίπτωση μας, ο ήχος που κάνει το αίμα όταν πέφτει στο πάτωμα. Και “Zine” είναι το δεύτερο συνθετικό της λέξης “magazine”, δηλαδή κάτι σαν περιοδικό. Έτσι, την Άνοιξη του 1992 κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του πολυαίμακτου περιοδικού το οποίο τιμάται 400 δραχμές (άλλη φορά θα εξηγήσω τι είναι η “δραχμή”). Για την έκδοση του “ευθύνεται” το “Ultra Splatter Club” και μας ενημερώνει πως ασχολείται “με οτιδήποτε κινείται γύρω από το χώρο του splatter, αλλά και γενικά με ο,τιδήποτε κινείται (εκτός εάν είναι πτώματα, οπότε πάλι μας ενδιαφέρουν!)”. Οι συντάκτες του φιλοδοξούν “να κάνουμε ανήσυχες τις νύχτες σας και ενδιαφέρουσες τις μέρες σας”. Και καθώς η αναζήτηση του Τρόμου στις Τέχνες είναι θύμα αέναης δυσφήμησης, θεωρούν απαραίτητο στην πρώτη κιόλας σελίδα να δημοσιεύσουν ένα μανιφέστο “Περί Φαλλοκρατισμού”, το οποίο διακηρύσσει με σαφή τρόπο: “Υπάρχουν αρκετές κοπέλες (αλλά και αγόρια) που πιστεύουν ότι το σπλάττερ είναι προϊόν φαλλοκρατισμού και σεξισμού” και σχολιάζοντας πλήθος ταινιών όπως η “Παρασκευή και 13”, ο “Εφιάλτης στο δρόμο με τις λεύκες”, το “Evil Dead”, η “Χήρα του Δράκουλα” και άλλες, πως: “Ούτε φαλλοκράτες είμαστε, ούτε σεξιστές”.

           

Στο πρώτο τεύχος, η Λητώ υπογράφει την έρευνα για τον “Τζακ τον Αντεροβγάλτη” με συγκλονιστικές φωτογραφίες και φιλμογραφία, ο Δράκουλας παρουσιάζει τον δημιουργό Dario Argento με εκτενή φιλμογραφία, ο Γιάννης “Β-23” καταθέτει ένα εξαιρετικό κείμενο για “Το Splatter στην Αρχαία Ελλάδα” με αναφορές στην Ιλιάδα και σχετική βιβλιογραφία. Δεν λείπει το χιούμορ από το τεύχος καθώς προκηρύσσει την “1η Σπλαττεριάδα '92” με αθλήματα όπως η Πυγμαχία (“με ειδικά γάντια από σίδερο και αιχμηρά σημεία. Το καλό είναι, ότι δεν υπάρχει περίπτωση αγώνων σικέ”) και άλλα αιμοβόρα αθλήματα. Το τεύχος συμπληρώνουν Βιβλιοκριτικές (παρουσιάζονται ο Kootz, ο Clive Barker, ο Μαρκήσιος ντε Σαντ και ο ανυπέρβλητος H.P. Lovecraft), Δισκοκριτικές, Κόμικ “Το Ανθρώπινο Δαιμόνιο” του Φρίξου Κοκκώνη, Ταινιοκριτικές και Ειδική Φιλμογραφία (ταινίες εμπνευσμένες από το έργο του H.P.L.). Υπέροχο ήταν και το Αφιέρωμα στα “ΖΟΜΠΙ: Η Επιστροφή των Ζωντανών Νεκρών” (Ακατάλληλο για Ενηλίκους) που υπογράφει και πάλι ο Δράκουλας. Περιείχε δε τα πάντα, ιστορία του φαινομένου, βιβλιογραφία και φιλμογραφία. Το τεύχος έκλεινε με το ανατριχιαστικό διήγημα “Ανθρωποφάγοι στις μέρες μας” του Τζέφρυ Ντάχμερ, ενός αληθινού serial killer. Τι περισσότερο μπορούσε να ζητήσει ένας θιασώτης του καλλιτεχνικού Τρόμου; Και ποιά αλήθεια αντίστοιχα έντυπα μπορεί να βρει κανείς σήμερα, στο “απελευθερωμένο και ακομπλάριστο” 2019; Τα μέλη του Ultra Splatter Club καλούσαν τον αναγνώστη τους: “Αν είσαι ενάντια στις σφαγές και στο αίμα στην καθημερινότητα, αλλά σου σρέσει να τα νοιώθεις μέσα από τον φανταστικό κόσμο του κινηματογράφου, βιβλίου, κόμικ, κτλ, τότε επικοινώνησε....”.

            Στο δεύτερο τεύχος, οι συντάκτες ξεθαρρεύουν και υπογράφουν πλέον με τα ονόματα τους. Εκδότες οι Δημήτρης Βλασόπουλος και Λητώ Μαρτίνου. Κεντρική θέση στο τεύχος έχει η τηλεοπτική σειρά του ΑΝΤΕΝΑ “Η ανατομία ενός εγκλήματος”. “Ανακρίνονται” ο σκηνοθέτης Πάνος Κοκκινόπουλος, ο βοηθός Μπάμπης Σπανός  και οι Έλληνες κορυφαίοι στα ειδικά εφέ, Γιώργος και Ρούλης Αλαχούζος που μιλούν για την τέχνη τους: “Σ' αυτή τη δουλειά πρέπει να μάθεις ζωγραφική, γλυπτική (που είναι απαραίτητη), ανατομία, χημεία, φυσική, τα πάντα μέχρι οδοντοτεχνικά. Δηλαδή δεν υπάρχει τέλος. Ακόμα και οι Αμερικανοί που έχουν πάρει όσκαρ για τέτοιες δουλειές, μου λένε δεν έχω σταματήσει να μαθαίνω”. Και για το σπλάττερ: “Πολύς κόσμος με ρωτάει πως αντέχω και κάνω όλα αυτά, δηλαδή φτιάχνω ένα κομμένο κεφάλι. Το βλέπεις σαν δουλειά. Σαν τέχνη. Μα, είναι τέχνη. Αυτό πρέπει να το χρωματίσεις, να κάνεις το γλυπτό, πρέπει να το δουλέψεις, να το μελετήσεις. Κάπου είναι τέχνη, δεν διαφέρει. Ξέρω, είναι μακάβριο. Άλλος γουστάρει να ζωγραφίζει λουλούδια, εμένα μ' αρέσει να φτιάχνω κεφάλια. Φυσικό δεν είναι;”.  Ακολουθούν ταινιοκριτικές για βίντεο (ίσως δεν ξέρετε τι είναι) στη Στήλη “Video: The Vault of Horror” της Λητούς Μαρτίνου, παρουσιάσεις συγκροτημάτων αλλά και φανζίνς, περιοδικών, βιβλίων και ταινιών από τον Δημήτρη Βλασόπουλο στη Στήλη “Splatter Hood”. Ακολουθεί αφιέρωμα στον Wes Craven πάντα με εργογραφία. Το περιοδικό δεν είχε τίποτε να ζηλέψει από επιστημονικά έντυπα για τον κινηματογράφο σε μεθοδολογία και πηγές, ενώ το χιούμορ και η αυτοσαρκαστική διάθεση των συντακτών έκαναν και τα δυσκολότερα θέματα ελκυστικά και απολαυστικά σε πολλαπλές αναγνώσεις. Και στο κλείσιμο του τεύχους το διήγημα “Ο Πρώτος μου Φόνος” του serial killer Gerald Schaeffer. Το διήγημα ξεκινάει έτσι: “Ο φόνος είναι τέχνη και εγώ έγινα ο απόλυτος κύριος της”. Η σύνταξη αισθάνθηκε την ανάγκη να απολογηθεί πάλι: "Μας προβλημάτισε πολύ η δημοσίευση αυτού του άρθρου, γιαυτό θέλουμε να γίνει ξεκάθαρο το εξής: Δεν υποστηρίζουμε, ούτε θεωρούμε ήρωα οποιοδήποτε καθίκι σαν τον Schaeffer. Δημοσιεύουμε το διήγημα του, γιατί πιστεύουμε ότι είναι αρκετά ενδιαφέρον ένα ψυχογράφημα σαν αυτό”. Δεν σας παρεξηγούμε, παιδιά. Πολύ ενδιαφέρον έχει και το δοκίμιο για την “Εποχή της παρακμής στον Φανταστικό Κινηματογράφο” του Γιώργου Ζαρακωνίτη. 

        

    Το τελευταίο τεύχος του βραχύβιου “Splatterzine”, που βγήκε σε μικρό σχήμα, είναι αφιερωμένο στον άρχοντα του κινηματογραφικού τρόμου Vincent Price. Κεντρική θέση στο τεύχος κατέχει το αφιέρωμα στο “Ψυχώ” (“Bates Motel No Vacancy”) και στο υπόβαθρο της ταινίας που αντλεί στοιχεία από τον διετσραμένο βίο του διαβόητου δολοφόνου Ed Gain (δείτε την σκληρή στην απλότητα της ταινία “Deranged”). Σε επόμενο άρθρο θα παρουσιάσουμε τόσο την ταινία όσο και την υπέροχη σειρά “Bates Motel” του Netflix αλλά και τον συγγραφέα του “Ψυχώ”, Ρόμπερτ Μπλοχ, φίλο και αλληλογράφο του Λάβκραφτ (και εδώ βρίσκεται ο Λάβκραφτ!!!). Διαχρονικής αξίας δοκίμιο είναι και η “Ανατομία της Λογοκρισίας στον Φανταστικό Κινηματογράφο ή Ποιός κρατάει το φοβερό ψαλίδι;” του Βασίλη Μπαμπούρη νέου μέλους της “Συντα(ρΑ)κτικής Ομάδας” του ήδη θνήσκοντος όμως περιοδικού. Ο Μπαμπούρης διαπιστώνει πως: “Δυστυχώς τα πλοκάμια της λογοκρισίας έχουν χωθεί τόσο βαθιά και έχουν μπλεχτεί σα Γόρδιος Δεσμός με τα νήματα ένα σωρό σημαντικών οικονομικών παραγόντων, που θα είναι πολύ δύσκολο να τα αποτινάξουμε από πάνω μας. Δύσκολο βέβαια δεν σημαίνει και αδύνατο”. Ψέματα; Ακολουθεί, το δικίμιο  του Ντίνου Κυρίμη “Bela Lugosi-The Count και Elvis Presley-The King” που εξετάζει τις απίθανες συμπτώσεις του βίου τους και καταλήγει πως: “Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι μια υπερφυσική αλυσίδα συνδέει τους Bella Lugosi και Elves Prisley. Εσείς μπορείτε να είστε να είστε σίγουροι ότι κάνουν λάθος;”. Στο άρθρο του αρχισυντάκτη Δημήτρη Βλασόπουλου για τα “Freaks” ο αρθρογράφος παραθέτει τον Άρθουρ Μάχεν που εκφράζει τις σκέψεις του: “Ο άνθρωπος του Φανταστικού είναι ένας Ροβινσώνας Κρούσος της ψυχής, σχεδόν πάντα η ιστορία είναι ίδια, η ιστορία ενός ανθρώπου, που δεν είναι μόνος, επειδή βρίσκεται σε ένα έρημο νησί, αλλά είναι μόνος στη μέση εκατομμυρίων εξαιτίας της δικής του πνευματικής απομόνωσης. Η μοναξιά του οφείλεται στο τεράστιο πνευματικό χάσμα, που υπάρχει ανάμεσα σε αυτόν και σε όλους εκείνους που συναντά”.  Και συμπληρώνει ο ίδιος: “ Μήπως και εμείς οι ονειροβάτες του Φανταστικού, οι λάτρεις του Αίματος, που δίθνουμε ξωή στα σκοτεινά οράματα της ανθρώπινης φαντασίας δεν χαρακτηριζόμαστε σαν freaks από κάποιους άλλους “φυσιολογικούς”;  Αφιερώματα στα “Μάτια του Τρόμου” του Δημήτρη Βλασόπουλου, για τις εξορύξεις οφθαλμών στις ταινίες τρόμου και στους σκηνοθέτες Jorg Buttgereit (“Nekromantik I&II), Dario Argento, Hershell Gordon Lewis, Tobe Hooper και στον μέγιστο συγγραφέα Stephen King. Όλα με συνεντεύξεις, φιλμογραφία και πηγές, εκτενή κριτική και σαρκασμό.

            Περήφανοι για το επίτευγμα τους οι δημιουργοί του και χωρίς να ξέρουν πως δυστυχώς, δεν θα ήταν δυνατόν να επιβιώσει (δεν γνωρίζω γιατί) καταδικάζουν στην κυριολεκτικά τελευταία τους σελίδα και πάλι την ανθρώπινη ηλιθιότητα με αφορμή τη συνταρακτική υπόθεση της εποχής (το 1992), αυτή των σατανιστών της Παλλήνης. Με τίτλο “Satan Sucks!” η αυλαία του Splatterzine κλείνει: “Tο Splatterzine καταδικάζει την ηλιθιότητα, την ανωριμότητα, την ευπιστία και την άγνοια που οδήγησαν κάποιους ανθρώπους στο να καταστρέψουν ζωές, τη δική τους και αλλωνών. Καταδικάζει επίσης και τη στάση που κράτησαν τα media, τα οποία ούτε λίγο ούτε πολύ θέλησαν να μας πείσουν πως για τον κενό χώρο που υπάρχει στα κεφάλια μερικών, ευθύνεται η έβδομη τέχνη!”. Συμφωνούμε ανεπιφύλακτα. Δεν έχετε να φοβηθείτε την οποιαδήποτε νοσηρή επίδραση των “Ανατριχίλων στο Χαρτί και στην Οθόνη” στον ψυχισμό σας. Συνεχίστε να μας διαβάζετε.