"Ανατριχίλες...σε οθόνη και χαρτί" από τον Ιωάννη Μπαχά

“Santa Clarita’s Diet”

Κριτική Σειράς

 «Θα κάνουμε τα πάντα για να κρατήσουμε αυτή την οικογένεια ενωμένη»

      

    Αυτό λένε σχεδόν με μια φωνή στην έφηβη κόρη τους Abby (Liv Hewson) που συγκλονίζεται από τις αποκαλύψεις της νέας συναρπαστικής ζωής των γονιών της, οι δύο γονείς της, η  Sheila (Drew Barrymore), η οποία είναι και η παραγωγός εκτός από πρωταγωνίστρια, και ο Joel (Timothy Olyphant) την ώρα που βάζουν μπροστά το αμάξι τους απομακρυνόμενοι για ακόμη μια φορά από την επικείμενη έκρηξη της αποκάλυψης ότι…..η μαμά τρώει ανθρώπους. Η γλυκήτατη μαμά τους που «επιβιώνει» από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα που κανονικά θα έπρεπε να την είχε σκοτώσει και χωρίς καμμιά (ακόμη) εξήγηση γίνεται έρμαιο μιας ανεξήγητης κανιβαλικής μανίας αλλά και μιας ανεξέλεγκτης λαγνείας. Ένας ενδιαφέρον συνδυασμός για εμάς τους αενάως αναζητούντες νέες ανεξερεύνητες διαστάσεις του φαινομένου των ζόμπι.       

           Για να μην αδικήσω όμως τον Peter Jackson και το επικό του “Braindead” («το ευαγγέλιο του splatter του 20^ου αιώνα» σύμφωνα με το δυσεύρετο πλέον “Spatterzine” - θα μιλήσουμε για αυτό άλλη φορά) η «ερωτική» σκηνή μεταξύ του ιερέα και της νοσοκόμας στο κελάρι ήταν πρωτοποριακή για το θέμα «Έρωτας μεταξύ των ζόμπι».  Ας γυρίσουμε όμως στη σειρά. Και μπορεί η αχαλίνωτη επιθυμία για έρωτα της συζύγου του (τυχερός!!!) να είναι ευπρόσδεκτη εντούτοις συνοδεύεται από μια ακαταμάχητη πείνα για ανθρώπινη σάρκα. Και το έπος ξεκινάει με μια απροσδόκητη έκρηξη εμετού, πράγμα αρκετά ασυνήθιστο σε τέτοιες ταινίες όπου το αίμα είναι το μόνο υγρό σε αφθονία. Η Sheila πλημμυρίζει με εμετό το σαλόνι του σπιτιού που παρουσίαζε στους υποψήφιους αγοραστές του θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια τη δουλειά της από το απαιτητικό αφεντικό της και τους ανταγωνιστικούς συναδέλφους της. Και πάλι δεν μπορώ να μην σκεφτώ πως κανένας Έλληνας σκηνοθέτης δεν θα κινηματογραφούσε εμετό, γιατί είναι πολύ «μη μου άπτου» για τέτοιες φυσικές λειτουργίες. Γι’ αυτό και δεν έχουμε καν splatter ταινίες με εξαίρεση τον υπέροχο Γιώργο Βαβάτση και το  αιμοσταγές “Carnivore” του. Και για αυτό θα πούμε άλλοτε.

  Ο Joel ξεπερνάει γρήγορα το αρχικό σοκ και την απέχθεια του για τις νέες διατροφικές συνήθειες της γυναίκας του και ξεκινάει έναν απελπισμένο αγώνα να την βοηθήσει να τραφεί αλλά και να αναζητήσει την πηγή του «Κακού» (που δεν το εκλαμβάνει πάντα ως τέτοιο η Sheila παρά μόνο όταν αρχίζει να αποχωρίζεται τμήματα της). Καταραμένη εντροπία!!! Η αποσύνθεση είναι μια εγγενής αδυναμία των ταινιών με ζόμπι. Μια αδυναμία που αντιμετώπισε με αμφιλεγόμενο τρόπο η τρομερή σειρά, για κάποιους καλύτερη από το “Walking Dead”, το “Z-Nation”). H Drew χάνει το δάχτυλό της και το κολλάει, όμως πόσο κρατάει η κόλλα; Το να σκοτώνεις όμως για να τραφείς δεν αρμόζει στην ανθρώπινη φύση, ή μήπως όχι αφού τρεφόμαστε χωρίς ενοχές από όλα τα άλλα είδη του πλανήτη, πάντως δεν είναι εύκολο όταν ζεις στα προάστια, έχεις εργασία (μεσίτες σπιτιών), ανατρέφεις παιδιά και έχεις φίλους που χώνουν παντού τη μύτη τους. Ο Joel έχει μια θαυμάσια διέξοδο στο ηθικό δίλημμα που αντιμετωπίζουν: να σκοτώνουν (και να τρώει) μόνο όσους το αξίζουν, παιδεραστές, εγκληματίες, απατεώνες… όμως καθώς τα πράγματα δεν είναι ποτέ όπως φαίνονται, προτεραιότητα στο μενού έχουν αυτοί από τους οποίους κινδυνεύουμε και ας είναι αθώοι (όσο αθώοι μπορούν να είναι και αυτοί). Είναι η ίδια ιδέα της υπέροχης σειράς “Dexter” όπου ο αιματολόγος και συνεργάτης της αστυνομίας καλύπτει τη δίψα του για τελετουργικό φόνο και το διεστραμμένο αίσθημα δικαιοσύνης που τον κατατρύχει γεμίζοντας σάκους με πτώματα τον βυθό της θάλασσας.  

        

     Τα επεισόδια έχουν το πολύ μια σκηνή gore, με πολύ δηλαδή αίμα και διαμελισμένα κορμιά, αλλά αυτή η σκηνή είναι τόσο έντονη που αποζημιώνει τους θιασώτες του splatter (από τον ήχο «σπλατς» που κάνει το αίμα). Οι κανιβαλικές σκηνές στις οποίες πρωταγωνιστεί η  Drew Barrymore είναι αρκούντως σοκαριστικές για έναν αμάθητο. Στο τραπέζι της οικογένειας καλούνται (ως δείπνο) διαδοχικά ο ανταγωνιστής, σεξιστής συνάδελφος μεσίτης, ο διεφθαρμένος γείτονας αστυνόμος Έρικ (αυτός είναι φαγητό-πακέτο που φέρνει στο σπίτι ο κουβαλητής σύζυγος), ο εγκληματίας που αποτελεί την πρώτη τσαπατσούλικη δουλειά του ζευγαριού και ακολουθούν και άλλοι. Κάποιοι αποθηκεύονται στην κατάψυξη ενώ κάποιοι άλλοι καταναλώνονται ολόκληροι και αμέσως υπό τον φόβο της αποκάλυψης. Η ηρωϊδα είναι γλυκύτατη και συμπαθής. Πασαλειμμένη με αίματα και κρατώντας κάποιο πόδι ή δάκτυλα στο χέρι καθώς παλεύει με τον χρόνο προσπαθώντας να εξαφανίσει στο στομάχι της τα πειστήρια.

            

Το τραπέζι όμως όπως ξέρετε φέρνει πιο κοντά μια οικογένεια που μέχρι πρότινος είχε να αντιμετωπίσει την δύσκολη εφηβεία της κόρης. Πλέον η ζωή της Abby αποκτάει νόημα, έρχεται κοντά στους γονείς της και συνομολογεί νέους κώδικες μαζί τους, αυτή είναι πλέον μια γεμάτη ζωή, συναρπαστική, με σχέδιο (διαφυγής) και συναρπαστικό δυναμισμό. Όταν όλα είναι τόσο εξωφρενικά σπίτι σου, όταν αναγκάζεσαι να καθαρίζεις αίμα και σπλάχνα συνέχεια από τα πατώματα σου, όταν περισσεύουν ανθρώπινα μέλη από τις τσάντες σου καμία σύγκρουση δεν είναι απίθανη και καμία μάχη δεν είναι ακαταμάχητη. Κάπου εκεί κρύβεται και ο έρωτας αφού το έπος που καλπάζει δίπλα στο σπίτι του δεν αφήνει ασυγκίνητο τον νεαρό σπασίκλα έφηβο που τρέχει στα συνέδρια ουφολογίας και επίπεδης γης και συνομιλεί με απίθανους τύπους που επιτέλους οργανώνονται και ξεμυτίζουν και στη συντηρητική χώρα μας, που άρχισε να μιλάει για ψεκασμούς, κούφια γη, απαγωγές από εξωγηϊνους, δρακονιανούς και τόσα ενδιαφέροντα άλλα. Οι δύο νέοι, και μερικοί ακόμη δίπλα τους που έρχονται και παρέρχονται (κάποιοι ανεπιστρεπτί), πατάνε στο γλιστερό, από το αίμα πάτωμα, για να ορθώσουν το ανάστημα τους απέναντι σε πολυεθνικές και αυθεντίες καθώς όταν οι δικοί σου τρώνε ανθρώπους τι χειρότερο μπορεί να συμβεί; 

            Και η ιστορία πλησιάζει τη χώρα μας. Η υπόθεση έρχεται στα Βαλκάνια στην κοιτίδα εξάλλου όλων των θρύλων και παραδόσεων για ξωτικά, βαρδούλακες, απέθαντους, και ζόμπι φυσικά. Οι γκραβούρες μιας δυσεύρετης έκδοσης στα σέρβικα κρύβουν τον μίτο της ασθένειας. Ένας οργανισμός που μπολιάζει με την ανίερη ζωή του το φαγητό που κατανάλωσε η Sheila (και μια άτυχη κινεζούλα ακόμη). Το εύρημα του αρχέγονου κακού από τα Βαλκάνια που αποκαλύπτεται σταδιακά με τις σελίδες που έρχονται στην επιφάνεια, οι διώκτες σταυροφόροι που κυνηγούν τους απέθαντους εκπληρώνοντας μια θεϊκή αποστολή, η δαιμόνια αστυνόμος που κατοικεί στο τέλος του δεύτερου κύκλου δίπλα πλέον στους «μεσίτες της Κόλασης» αφού το ομόφυλο αντικείμενο του πόθου της (και μητέρα του ερωτευμένου έφηβου) μένει δίπλα της απαλλαγμένη πλέον από τον καταπιεστικό δεύτερο σύζυγο που της «τον έφαγε» η Drew (πόσες εξυπνάδες μπορεί να πει κανείς). Όλα αυτά δημιουργούν ένα πυκνό πλέγμα σχέσεων που σφίγγει συνεχώς και επεκτείνεται, κάτι σαν θρησκεία!!! Η Sheila αναφωνεί στο τέλος του κύκλου πως δεν ήθελε να δημιουργήσει μια θρησκεία αν και ήξερε πως όλο αυτό ήταν κάπως θρησκευτικό. Όλα τα συστατικά μιας θρησκείας είναι εκεί μπροστά της, μια ομιλούσα κεφαλή, μια εκκωφαντική έκρηξη, μια απέθαντη μαρτυρική φιγούρα που την πυροβολείς αλλά δεν σκοτώνεται και ο πρώτος πιστός που πέφτει συντετριμμένος στο έδαφος υπό το βάρος της Θεοσημείας.        

         Η κριτική παρουσίαση τηλεοπτικών σειρών στα μέσα ενημέρωσης δεν είναι ιδιαιτέρως διαδεδομένη στη χώρα μας και όταν παρουσιάζονται ξένες κυρίως σειρές αυτό γίνεται στα πλαίσια της διαφημιστικής προώθησης του προϊόντος. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για σειρές με ζόμπι οι οποίες κατά αποκλειστικότητα είναι ξένες παραγωγές. Ως ένα ιδιότυπο «Παρατηρητήριο των εκφάσεων της Κουλτούρας των Ζόμπι στην Ελληνική πραγματικότητα» όλοι όσοι, όπως εγώ, κατάπιαμε το «κόκκινο μπαλάκι» που έφτυσε η Μπάριμορ, γνωρίζουμε πως μπορείς να μιλήσεις για τα πάντα μέσα από μια ταινία ή και ένα βιβλίο με ζόμπι. Ο πολυγραφότατος δημιουργός της σειράς Victor Fresco, έχει στο ενεργητικό του επιτυχημένες κωμωδίες με εκκεντρικούς χαρακτήρες όπως στο “Sean Saves the World” ή το “Andy Richter Controls the Universe”. Στον πυρήνα τους όμως οι δουλειές του έχουν πάντα την ακλόνητη πίστη του ότι η αγάπη μπορεί τα ξεπερνάει όλα. Η οικογένεια της Sheila έρχεται για πρώτη φορά τόσο κοντά, η ειλικρίνεια καταυγάζει κάθε κρυφή πτυχή της ζωής όλων τους, η «ασθένεια» της επαναξιολογεί τον κόσμο γύρω τους και δίνει νόημα στη φιλία, στο δίκαιο, στον αγώνα, μεταμορφώνει την οικογένεια και όσους τους αγαπούν σε ήρωες, γεμάτους αυτοπεποίθηση και δυναμισμό ενώ οι καταστάσεις που ζουν εκλύουν από μέσα τους κατακλυσμιαία έμπνευση και συναισθήματα πρωτόγνωρα. Μαζί με το “I Zombie” το “Santa Clarita’s Diet”  είναι οι πιο εμπνευσμένες προτάσεις ζωής (για απέθαντους και ζωντανούς) που είδα τελευταία. Και όπως λέει η Drew σκυμμένη πάνω από τον «ανοιχτό σε προκλήσεις» (δεν μπορώ να κρατηθώ στα λογοπαίγνια), ανταγωνιστή μεσίτη απευθυνόμενη στον εμβρόντητο σύζυγο της: «Πραγματικά, θέλω πάρα πολύ να το κάνω να δουλέψει όλο αυτό».  Μήπως το πέτυχε;

Θεσσαλονίκη, 25/1/2019

Ιωάννης Μπαχάς

Μέλος της Ε.ΔΗ.Π.Η.Τ.