"Μουσικά Ταξίδια" του Νίκου Ιωαννίδη

“STRAVAGANZA D’ AMORE” – “The birth of opera at the Medici Court, 1589-1608”     Pygmalion / Raphaël Pichon

                       (Harmonia Mundi HMM90 2286/7 – 103΄ - DDD)

Ο Raphaël Pichon με το συγκρότημά του Pygmalion έχει, ήδη, σημαντική παρουσία στο χώρο της κλασικής μουσικής με ηχογραφήσεις έργων του Jean Philippe Rameaux (όπερες “Dardanus” το 2016 και ¨Castor &Pollux” to 2015), όλων των μικρών λειτουργιών του J.S. Bach ( BWV 232-236 το 2008, 2009 και 2011) και του W.A. Mozart (“The Weber Sisters” το 2015) με την ανερχόμενη υψίφωνο Sabine Devieilhe.

H τελευταία του δουλειά αφιερώνεται στην παρουσίαση των εντυπωσιακών μουσικοδραματικών παραγωγών που ονομάζονται ιντερμάδια (“intermedi”), τα οποία παρουσιάστηκαν, κατά κύριο λόγο, στην αυλή της δυναστείας των Μεδίκων στην Φλωρεντία μεταξύ των ετών 1589 και 1608. 

Τα intermedi, ως καλλιτεχικά πολυθεάματα τα οποία συνδύαζαν τραγούδι, δραματοποίηση, χορό  και μουσική, παρεμβάλλονταν ανάμεσα στις  πράξεις θεατρικών έργων (τραγωδιών, κωμωδιών και ποιμενικών δραμάτων) και χαρακτηρίζονταν από πλούσια κοστούμια και εντυπωσιακά οπτικά και σκηνοθετικά ευρήματα. Περιείχαν, δηλαδή, τα βασικά συστατικά στοιχεία της πρώιμης μορφής της όπερας, όπως αυτή εξελίχθηκε τα χρόνια εκείνα στη μεγαλούπολη της Τοσκάνης και σε άλλες πόλεις της ιταλικής χερσονήσου.

Ο Raphaël Pichon, εστιάζει την προσοχή του στα χρόνια 1589-1611, χρονικό διάστημα που οριοθετείται από τις πρεμιέρες στη Φλωρεντία των ιντερμέδιων για το θεατρικό έργο (κωμωδία) “La Pellegrina” του Girolamo Bargagli, που αποτέλεσε και την κορωνίδα των φαντασμαγορικών γαμήλιων εκδηλώσεων προς τιμή του Φερδινάνδου του Α΄ των Μεδίκων και της Χριστίνας της Λορένης (1589), και της όπερας “Dafne” του Marco da Gagliano (1608). Aντί, όμως, να προσπαθήσει να ανασυστήσει το μουσικό αυτό παρελθόν -  εγχείρημα αδύνατο - επινοεί τέσσερα φανταστικά intermedi με πρωταγωνιστές τον Απόλλωνα, τον Ορφέα, την Ευρυδίκη και το θεό Έρωτα. Επιλέγει για το σκοπό του  έργα των Lorenzo Allegri, Antonio Brunelli, Giovanni Battista Buonamente, Giulio Caccini, Emilio de’ Cavalieri, Luca Marenzio, Jacopo Peri , Alessandro Striggio  και άλλων διάσημων συνθετών της εποχής σε διάφορες μουσικές φόρμες.   

Το αποτέλεσμα είναι γοητευτικό. Η αίσθηση της ακουστικής ισορροπίας ανάμεσα στα φωνητικά και τα οργανικά μέρη  είναι πάντα παρούσα, τα αυτοσχεδιαστικά μέρη διακρίνονται για την υψηλή αισθητική τους και το τραγούδι  της βελγίδας Sophie Junker  στο ”O che felice giorno” του Giulio Caccini και της ιταλίδας Luciana Mancini στο “Lassa, che di spavento” από την όπερα “L’ Euridice” των Jacopo Peri και Ottavio Rinuccini θέλγει τον ακροατή.

Και σαν όλα αυτά να μην αρκούσαν, τα δύο cd της ηχογράφησης εμπεριέχονται σε  ένα κομψότατο, πολυτελές  σκληρόδετο βιβλίο, με πανέμορφα, έγχρωμα σχέδια, τρία πολύ ενδιαφέροντα δοκίμια σχετικά με την εποχή και τις μουσικές της τάσεις, χρονολογικό πίνακα και την ποίηση μεταφρασμένη σε τρείς γλώσσες. Ένα μικρό κομψοτέχνημα!